خبر: دوستان می توانند در روز یکشنبه ۴ بهمن ماه از ساعت ده صبح تا پایان وقت اداری (به استثنای ساعت ۱۲ الی ۱۳) جهت مشاهده برگه ها و ریزنمرات خود مراجعه نمایند. لذا لطفا یکشنبه صبح سایت و پرتال خود را بررسی نمایید. نسخه الکترونیک ریزنمرات خود را در اینجا و نسخه نهایی نمرات تمرینات و کلاس حل تمرین را در اینجا مشاهده نمایید. در صورت سوال می‌توانید تا قبل از ساعت بیست و دو یک شنبه از طریق ایمیل مطرح نمایید.
روز ارائه (که نمایندگان گروه‌ها نتایج خود را – هرچند هنوز ناتمام– برای سایر اعضای کلاس عرضه می‌کنند و اشکالات کار خود را نیز سوال و رفع می کنند): سه شنبه ۲۲ دی‌ماه بعد از ظهر ساعت ۱۵ الی ۱۷ در کلاس ۰۰۵ (سالن خانم دکتر اورنگ). هدف از این جلسه آن است که تجارب عملی دوستان به یکدیگر منتقل شود. لذا حضور در این جلسات را قویا به همه اعضای کلاس توصیه می‌کنم هرچند به لحاظ امتحانات عدم امکان حضور برخی از دوستان قابل درک است و حضور و غیاب نخواهد شد. جهت ارائه لازم است از هر گروه حداقل یک نفر حضور داشته باشد و چکیده کدها و نتایج اولیه گروه را (مثلاً در قالب یک یا دو اسلاید) تا به آن جا همراه داشته باشد و به طور مختصر در حدود ده دقیقه ارائه نماید. سرگروه گروه‌هایی که هیچ یک از اعضای آن‌ها نمی‌توانند در این جلسه برای ارائه حضور یابند از طریق ایمیل برای چهارشنبه بعدازظهر (۱۵ الی ۱۷) ثبت نام نمایند. چنانچه هیچ یک از اعضای یک گروه در هیچ یک از این دو ساعت امکان حضور نداشت (P≈0) از طریق ایمیل با اینجانب هماهنگ نمایند.
با توجه به کوتاهی نسبی فاصله زمانی تا زمان‌های فوق، از دوستان می‌خواهم که به یکدیگر حتی‌الامکان اطلاع‌رسانی نمایند.
* نکته: همه دوستان در ارسال نتایج خود چارچوب شرح داده شده در بخش مربوطه در این سایت را رعایت نمایند. به طور خاص دقت نمایید که جمع‌آوری ایمیل‌های جداگانه از تمامی دوستان برای اینجانب دشوار و اطمینان از جا نیافتادن آن‌ها گاه غیرممکن است. این از وظایف سرگروه‌هاست که علاوه بر تدوین گزارش نهایی با کمک دوستان، کارنامه‌های شخصی هر یک را هم ضمیمه پوشه ارسالی کرده و همه فایل‌ها را به صورت یک فایل فشرده ارسال نمایند. بدیهی است که زحمات سرگروه از جمله تدوین گزارش نهایی نتایج گروه یا هماهنگی کار افراد گروه نیز یکی از بندهای کارنامه سرگروه است.
* نکته: نهایتاً یادآوری می‌کنم که همه افراد می‌توانند جهت غنی‌تر شدن کار (و کارنامه) خود، سوالات افزوده‌ای را که ارزش بررسی دارد بر اساس داده‌ها تعریف کرده و پاسخ به آن را مورد تحقیق قرار دهند.
* ۱۷ دی‌ماه: داده‌ها در ستون معدل اشکال کوچکی داشت که برطرف گردید (یکی از ستون‌ها اشتباهاً به جای 15,23 مقداری معادل 16.65+E66 نوشته شده بود).
این درس درباره چیست؟ دانش آمار حیاتی و احتمالات یکی از شاخه‌های ریاضیات است که ما از آن به عنوان یک تکنیک محاسباتی در حوزه مهندسی پزشکی استفاده می‌کنیم. یکی از اهداف عمده ما در کاربرد این ابزار، ساختن مدل‌های ریاضی از پدیده‌هایی است که بخشی از عوامل مؤثّر در رفتار آن‌ها برای ما ناشناخته و مجهول است تا بتوانیم در این پدیده‌ها نیز بر اساس دانسته‌های موجود، بهترین تصمیم آماری ممکن را بگیریم. در مسیر کسب این تکنیک ریاضی، با شگفتی‌های متعدّدی هم برخورد می‌کنیم و تلاش می‌کنیم با تفکر در عرصه حیات، از برخی از رازهای آفرینش رازگشایی کنیم.
ساختار درسی که با هم در پیش رو داریم: این درس شامل سه قسمت اصلی است: آمار توصیفی ، احتمالات، و آمار استنباطی. حضور در کلاس ، تفکر در مورد مسايل، دقّت در تمرینات و تحویل به موقع و منظم آن‌ها مورد انتظار است.
کتاب درسی : «آمار و احتمال مهندسی، تألیف نادر نعمت‌الهی» کتاب اصلی درس ماست. کتاب‌های دیگری را هم می‌توانیم توصیه کنیم: «آمار و احتمالات کاربردی تألیف مسعود نیکوکار و بهمن عربزاده» هم مانند کتاب اول، کتاب مفیدی است و تمام سرفصل‌های درس ما را در بر دارد. کتاب سوم «آمار و احتمال مهندسی و علوم، رونالد والپول، ترجمه اسماعیل خرّم، نشر کتاب دانشگاهی» است که البته سرفصل آمار توصیفی را پوشش نمی‌دهد. کتاب تکمیلی چهارم به نام زیر در درایو P: سرور دانشکده در دسترس شماست:
Applied Statistics and Probability for Engineers, D.C. Montgomery, G.C. runger.
موفقیت در امتحان، همانند هر هدف دیگری، با تلاش ما است که امکان‌پذیر می‌شود. اساس امتحان ما بر قدرت تفکر است و نه محفوظات و توصیه اینجانب عمیق خواندن درس است.
تمرینات:
تمرین اول: از فصل ششم مرجع [۴] در کلاس مشخص شد. موعد تحویل: سه شنبه ۱۳۹۴/۷/۷.
تمرین دوم: از فصل دوم مرجع [۴] شماره‌های ۷،۹،۱۰،۱۱،۱۶،۱۷،۲۰،۲۶، و از فصل دوم مرجع اصلی شماره‌های ۸،۱۰،۱۱،۱۲ موعد تحویل: سه شنبه ۱۳۹۴/۷/۱۴
تمرین سوم: از فصل دوم کتاب اصلی تمرینات ۱۲، ۴۴، ۴۷،۵۱،۵۳،۵۴،۵۸ – حتما مثال ۳۶.۹.۲ مطالعه شود
تمرین چهارم: از فصل سوم کتاب اصلی شماره های ۳،۴،۱۱،۱۵،۱۹،۳۰،۳۳،۳۵. در مورد سوال ۱۹ ذکر نمایید که آیا دو متغیر مستقل هستند یا نه؟ همچنین از فصل دوم کتاب اصلی شماره‌های ۱۵،۱۸،۲۲،۲۶. موعد تحویل: سه شنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۴.
ضمنا توصیه می‌کنیم به همراه مطالعه بخش ۵.۳ از مرجع اصلی مثال‌های ۴.۶.۳ و ۶.۶.۳ و ۱۳.۶.۳ و ۱۴.۶.۳ و ۱۶.۶.۳ نیز مطالعه شوند.
تمرین پنجم: از فصل سوم ۸،۳۴ و از فصل چهارم: ۱،۴،۶،۱۴،۱۷،۱۸،۱۹،۲۱،۲۵،۳۸،۳۹. به نظر شما ارزش عملی سوال ۲۵ چه چیز می‌تواند باشد؟ موعد تحویل: یکشنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۴
فعالیت تحقیقی (موعد تحویل: سه‌شنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۴): به نظر شما گل‌ها معمولاً چند گلبرگ دارند؟ ابوریحان بیرونی به این مسئله توجه داشت و در یکی از کتب خود از دو عدد نام می‌برد و می‌گوید هیچ وقت گلی ندیده که تعداد گلبرگ‌هایش یکی از آن دو عدد باشد. آن دو عدد چه هستند؟ از مشاهدات خود یک نمودار فراوانی می‌سازیم که محور افقی آن اعدادی از یک تا ۱۵ است و مقدار محور عمودی آن تعداد گل‌هایی است که به آن تعداد گلبرگ داشته‌اند.
تمرین ششم: از فصل پنجم کتاب مرجع اصلی شماره‌های ۴،۵،۱۱،۱۴،۱۶،۱۷. موعد تحویل: سه شنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۴.
تمرین هفتم: از فصل پنجم کتاب مرجع اصلی شماره‌های ۲۱،۳۲،۳۴،۳۵،۳۶،۴۳،۴۹. به همراه سوال مطرح شده در کلاس درس (B عددی نامعلوم در بازه [۳،۳-] است. احتمال آن که معادله درجه دوم (x2+Bx+1=0) حداقل یک ریشه حقیقی داشته باشد؟). موعد ارائه سه شنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۴.
تمرین هشتم: از فصل پنجم کتاب اصلی شماره‌های ۳۸،۴۲،۴۶،۶۹ و سوالات۱۴ و ۱۵ و ۱۹ از فصل ششم. موعد ارائه: سه شنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۴.
تمرین افزوده برای کسانی که مایلند ورزیدگی بیشتری در مسائل فصل‌های اول تا پنجم به دست آورند در این مجموعه قابل مشاهده است. .
♦ برای هفته پایانی آبان تمرین الزامی نداریم. دوستان به میل خود از مثال‌های کتاب مطالعه نمایند.
تمرین نهم: از فصل پنجم کتاب اصلی: شماره ۶۷ و از فصل ششم (توزیع‌های نمونه‌ای): ۶،۸،۱۴،۱۵،۲۰ همچنین مطلوبست استخراج مقادیر ازجدول: t0.975(20),t0.95(20),t0.95(30),z0.95 و مقایسه دو مورد آخر با یکدیگر.موعد ارائه: سه شنبه ۱۰ آذرماه ۱۳۹۴.
تمرین دهم: از فصل برآوردیابی: شماره‌های ۵،۷،۱۰،۱۳،۱۴،۲۹،۳۰،۳۵. همچنین حل شماره‌های ۲،۱۵،۲۶ و ۳۱ به صورت غیر الزامی برای تحویل توصیه می‌گردد. موعد تحویل: سه‌شنبه ۱۷ آذرماه.
تمرین یازدهم: فصل هشتم کتاب درسی، سوالات ۱ و ۲ و۳ و ۵ به همراه این تمرین. موعد تحویل: سه شنبه ۲۴ آذرماه.
تمرین دوازدهم: فصل هشتم کتاب درسی سوالات ۹،۱۳،۱۴،۱۸،۲۰،۲۶،۲۹،۳۳ و از فصل نهم کتاب درسی سوالات ۴ و ۱۵. همچنین حل سوالات ۲۲ و ۲۵ از فصل هشتم به صورت غیرالزامی برای تحویل توصیه می‌شود.موعد تحویل: سه شنبه ۱ دی‌ماه.
تمرین سیزدهم: فصل نهم کتاب، سوالات ۸،۹،۱۰،۱۹. و سوالات این مجموعه. حل سوال ۲۰ کتاب توصیه می‌شود.
پروژه تحقیق درس:
در این درس ما یک پروژه جمعی خواهیم داشت که مشتمل بر هر سه کار جمع‌آوری داده، آمار توصیفی،و آمار استنباطی است. تقریباً از اواسط ماه دوم درس، کلاس با انتخاب خود دانشجویان به گروه‌های سه (حداکثر ۴) نفره تقسیم می‌شود و هر گروه یک سرگروه خواهند داشت. مختصری از کار هر یک از گروه‌ها در ادامه می‌آید.:
گروه‌های جمع‌آوری داده: تعیین ابعاد نمونه‌برداری لازم، عرضه پرسشنامه‌ها به دانشجویان و اطمینان از پرشدن آن‌ها به صورت مناسب، واقعی و صادقانه، تفسیر پاسخ‌ها و کمّی‌سازی آن‌ها، تدوین نتایج به صورت یک فهرست اکسل طبقه‌بندی شده.
گروه‌های آمار توصیفی: بصری‌سازی داده‌های به دست آمده از طریق نمودارهای مختلف به منظور درک رفتار داده‌ها و مقایسه دسته‌های موجود، محاسبه شاخص‌های تمرکز و پراکندگی داده‌ها،محاسبات همبستگی، و مشابه آن
گروه‌های آمار استنباطی: برآورد میانگین و واریانس جمعیت بر اساس نمونه‌ها، برآورد بازه‌ای همبستگی جمعیت‌ها، آزمون فرض‌های آماری، و تحلیل‌های دیگر بر اساس داده‌ها.
هر یک از دانشجویان در قالب گروه کار می‌کند و کارهر گروه توسط استاد درس مشخص می‌گردد. وظیفه سرگروه تقسیم درست کار و نظارت بر عدم موازی‌کاری و هماهنگی بین اعضای گروه است و نهایتاً سرگروه نتایج تلاش‌های گروه را در قالب یک فایل ورد (word) گزارش می‌کند. در کنار گزارش‌های ورد فایل‌های اکسل حاوی نتایج به دست آمده نیز بایستی ارائه شوند. مهم‌ترین اصل در نوشتن این گزارش‌ها نگارش مسئولانه است. نگارش گزارش‌ها بایستی به گونه‌ای باشد که وقتی نویسنده خود را به جای خواننده می‌گذارد، احساس کند که:
۱- سوال تحقیق معلوم است،
۲- روش رسیدن به پاسخ با سیری منطقی و قابل فهم و دنبال کردن ارائه شده، و
۳- همه داده‌ها و اعداد لازم مانند تعداد نمونه، مبنای نمره‌گذاری پرسشنامه‌ها،فرمول‌های مورد استفاده در تحلیل داده‌ها، و هر فرضی که در اثنای کار انجام شده ذکر گردیده است.
به طور خلاصه، گزارش باید به گونه‌ای کامل باشد که یک دانشجوی دیگر بتواند کار شما را عیناً تکرار کند و به ادامه کار و بهتر کردن آن فکر کند.
کارنامه شخصی: علاوه بر گزارش جمعی گروه که توسط سرگروه نوشته می‌شود، هر یک از دانشجویان یک کارنامه برای خودشان نوشته و فایل‌های مربوطه را ضمیمه آن می‌کنند و در یک پوشه الکترونیک قرار می‌دهند. این پوشه‌ها هم نهایتاً به همراه گزارش سرگروه در قالب یک فایل rar ارسال می‌شود. این کارنامه به استاد درس کمک می‌کند که ارزشیابی درستی را انجام دهد. هر کارنامه یک فایل اکسل است که در آن هر ردیف شامل سه ستون است. ستون اول شماره ردیف، ستون دوم اشاره به عنوان کار انجام شده و ستون سوم اشاره به نام یک فایل دارد. این فایل شامل نتایج عددی و خروجی آن کار است و هر ردیف (جز در مورد برخی از کارهای گروه جمع‌آوری داده) متناظر با یک چنین فایلی است.
برخی از منابع تولید شده در پروژه موفق درس آمار سال گذشته که کار تیمی نسبتاً خوبی انجام دادند، در اینجا قابل دسترس است: فایل اولیه پروژه ترم گذشته
شرح کار اختصاصی گروه‌های جمع‌آوری داده:
* پرسشنامه در ۱۸ آذرماه منتشر شده است و در دست آقای حسینی (واحد کپی دانشکده جنب درب ورودی) است. گروه‌های جمع‌آوری داده لازم است این پرسشنامه را که یک صفحه دورو است به تعداد مورد نیازدرخواست کپی نمایند (به نامه‌نگاری اینجانب و مجوز صادره از سوی آقای دکتر احمدی‌پژوه اشاره شود). در حال حاضر سقف درخواست هر گروه ۷۰ نسخه است. لطفا این تعداد را یکجا تحویل نگیرید، و وقتی یک بخش از پرسشنامه‌ها تمام شد بخش بعدی را درخواست نمایید. اگر نیاز به ارتقای سقف تعداد داشتید به اینجانب خبر دهید. نکات مهمی که گروه‌های جمع‌آوری داده لازم است به آن‌ها توجه نمایند:
– سعی شود جامعه آماری شما نمونه مناسبی از جمعیت مورد مطالعه (دانشجویان) باشد. هرچند در حال حاضر دانشکده مهندسی پزشکی مراد است،ولی با قراردادن یک سوال در خصوص دانشکده در پرسشنامه، امکان جمع‌آوری داده برای دانشکده‌های دیگر هم وجود دارد.
– معدل کل برای ما مهم است و دقت نمایید که پشت پرسشنامه هم تکمیل گردد.
– حسن برخورد و خوشرویی با دانشجویان داوطلب مهم است، زیرا آنان با تکمیل پرسشنامه به ما کمک می‌کنند و وظیفه‌ای نسبت به این کار ندارند. شاید گاهی احساس کنید لازم است تاکید نمایید که این پرسشنامه‌ها بدون نام هستند و این یک تحقیق استاندارد دانشجویی و درسی است و مصرف اداری و آموزشی ندارد. برای اجرای بهینه، یک فهرست جانبی جداگانه در دست داشته باشید. افراد می‌توانند ایمیل خود را به شما بگویند و شما آن را درج نمایید، تا به عنوان قدردانی از زحمتی که در پاسخگویی به سوالات ما متحمل می‌شوند، نتایج به دست آمده از تحقیق برایشان ارسال گردد.
– نهایتاً بایستی تمام پاسخ‌ها در قالب یک فایل اکسل وارد شوند. گروه‌های جمع‌آوری داده و نماینده آقایان در جمع‌آوری داده (آقای عرب) با یکدیگر در خصوص نحوه تنظیم این فایل هماهنگ باشند. قبل از ورود داده‌ها، بایستی همه پاسخنامه‌ها شماره‌گذاری شوند. در این فایل شماره ردیف‌ها متناظر با این شماره و هر ستون متناظر با پاسخ یکی از سوالات خواهد بود. پس از ورود همه داده‌ها،نهایتاً جمع عدد گزینه‌های بخش پایینی فرم الف(که سوالات ۱ تا ۱۵ را شامل است،) برای هر نفر، در یک ستون جداگانه درج می‌گردد. همچنین پاسخ‌های فرم (ب) بر اساس توضیحات فایل Phase1_Raveshe_Tahlile_Pasokhha که در پیوند فوق الذکر و بخش مربوط به ناکارآمدی تحصیلی بارگزاری شده،کمّی‌سازی و ارزش عددی آن در ستونی جداگانه درج می‌شود.
ضمن قدردانی از زحمات اعضای گروه‌های جمع‌آوری داده، که با تلاش مستمر و مسئولانه خود داده‌ها را به خوبی جمع‌آوری، ثبت، کمّی‌سازی کرده و با صرف وقت و دقّت زیاد، در قالب الکترونیک پیاده نموده‌اند، به ثمر رسیدن کار گروه‌های جمع‌آوری داده و آغاز کار گروه‌های توصیفی و استنباطی را اعلام می‌نمایم. اکنون ادامه مسیر تحقیق ارشمند کلاس ما در گرو زحمات این دوستان است، که به خواست و یاری خداوند با کار گروهی خوب و دقیق آنان، به ثمر خواهد نشست.
فایل نهایی داده‌های جمع‌آوری شده- تحقیق با موضوع نحوه ارتباط با رسانه و کارآمدی تحصیلی – آذر۱۳۹۴
لازم است گروه‌های جمع‌آوری داده علاوه بر تکمیل گزارش و کارنامه‌ها، خود را برای یک ارائه ۱۵ دقیقه‌ای از مراحل و تجارب مربوط به کار انجام شده برای کلاس در سه‌شنبه ۱ دی‌ماه آماده نمایند.
شرح کار اختصاصی گروه‌های توصیفی و استنباطی
شرح کلی کارهای پیش رو با کلیک بر پیوند مقابل قابل مشاهده است: شرح موارد کاری برای گروه‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی
همچنین شرح نحوه تشکیل فایل داده به همراه خود پرسشنامه در فایل ارائه گروه‌های جمع‌آوری داده قابل مشاهده است. این فایل در آخرین جلسه کلاس توسط نماینده گروه ارائه شد.
تقسیم کار گروه‌ها که در کلاس امروز بحث شد با تکمیل شرح هر کار در اینجا آمده است. دوستان می‌توانند از امروز با قدرت کار را شروع کنند. لازم است سرگروه‌ها کارها را به طور متوازنی درون گروه‌های خود تقسیم نمایند. ولی از آن جا که هر یک از دوستان کارنامه خود را می نویسند، با هماهنگی سرگروه‌ها، ممکن است هر فردی بخواهد علاوه بر موارد مقرر موارد افزوده‌ای را نیز تعریف کند و انجام دهد.(اگر در دریافت فایل پیوند فوق با مشکل مواجه شدید نسخه متنی آن را از اینجا دریافت نمایید.)
جهت نگارش گزارش‌های نهایی به شیوه نامه فوق توجه گردد. به ازای هر گروه یک فایل فشرده ارسال می گردد که شامل کارنامه‌های شخصی با فایل‌های ضمیمه آن‌ها در پوشه‌های جداگانه (به نام افراد)، و نیز شامل یک گزارش علمی کامل است که دربرگیرنده همه کارهای گروه و نتایج آن‌ها با نظم منطقی است.
مباحث تکمیلی:
جلسه اول و دوم: در جلسه اول درباره ابزار آمار توصیفی در MATLAB صحبت کردیم. کدهای نمونه و داده‌های مورد استفاده را می‌توانید از اینجا دریافت نمایید.
جلسه سوم: درباره تطبیق منحنی , درک الگوی ریاضی موجود در شاخه‌های درختان صحبت کردیم: اسلایدها و کدهای مربوطه اینجاست.
جلسه چهارم: درباره الگوریتم‌های شبیه سازی رشد و تکثیر صحبت کردیم. کتابی که این الگوریتم‌ها را توصیف می‌کند را از اینجا دریافت نمایید. کدها و داده‌های مربوطه را هم از اینجا دریافت نمایید.
جلسه هفتم: درباره تاریخچه روش‌های شمارش و ترکیبیات صحبت کردیم. متن کتابی که داستان خلیل ابن احمد و تلاش او برای ساختن فرهنگ لغات عربی را به همراه کارهای خواجه نصیرالدین طوسی در این زمینه بازگو می‌کند را می‌توانید در پیوند زیر دریافت نمایید:
جلسه نهم: درباره تاریخچه نماد X برای متغیر در ریاضیات صحبت کردیم و اشاره‌ای به تاریخ اسپانیای اسلامی شد. برای مطالعه آن‌چه در اسپانیا اتفاق افتاد و باعث افول تمدن مسلمانان در آن مکان شد اینجا را مطالعه نمایید:
فایل‌های Matlab مربوط به دو مثال از کاربرد توزیع‌های احتمال دوجمله‌ای و پواسن در حوزه مهندسی پزشکی را می‌توانید اینجا دریافت نمایید:
فایل‌های مربوط به بحث نمودارهای تطبیق احتمال را از اینجا دریافت نمایید:
فایل داده‌ها و کدهای مربوط به مثال ویتامین D در شیر مربوط به آمار استنباطی را از اینجا دریافت نمایید.
فایل داده‌ها و کد مربوط به مثال رگرسیون یک متغیره و چندگانه برای ساختن مدل آماری فشار خون بر حسب متغیرهای پیشگو (قد، سن، وزن) را از اینجا دریافت نمایید.